Ironinya, Aung San Suu Kyi pada September
2013, telah dinobat sebagai penerima Sakharov Prize for Freedom of Thought
oleh Kesatuan Eropah kerana telah mendedikasikan sebahagian dari umurnya
mempertahan hak asasi manusia terutama di Myanmar.
Ketika dunia sedang mencari-cari dimanakan
beliau untuk menjuarai kepimpinan berteraskan moral dan insani, sungguh malang,
bisunya dia atas nasib Rohingya yang merupakan sebahagian etnik di Burma amat
mengejutkan. Berdasarkan angka yang disebut oleh PBB, 800,000 Muslim Rohingya
adalah etnik minoriti yang paling teraniaya di dunia.
Apabila Suu Kyi dipersoal tentang Muslim
Rohingya, jawapan beliau telah menunjukkan bahawa dia seorang yang sangat berat
sebelah, bias dan tidak berperikemanusiaan. Jawapannya bersahaja, kedua-dua pihak
Buddha dan Islam sama-sama menderita, sedangkan sudah terang lagi bersuluh
tidak begitu senarionya, Buddha di Burma merupakan kekasih politik Burma dan
tidak pun dipaksa hidup di kem-kem yang kotor menjijikkan.
Dalam temubual BBC TV pada bulan Oktober
2013, beliau menafikan negaranya terlibat dalam pembersihan etnik dan mengatakan
bahawa keganasan terhadap umat Islam adalah kerana ketakutan terhadap
"kuasa Islam global." Adakah patut kenyataan ini keluar dari mulut
seorang penerima Hadiah Nobel Keamanan.
Apakah mungkin Suu Kyi mengalami satu
prejudis peribadi terhadap Muslim berkulit hitam dan langsung tidak mempunyai keberanian politik untuk
menggunakan pengaruh beliau untuk menghentikan keganasan? Dia tahu bahawa dia
akan kehilangan undi rakyat Rohingya yang merupakan etnik amat tidak popular di
dalam Burma dengan banyak yang beranggapan Rohingya sebagai pendatang haram
Bangladesh. Ambivalensi beliau mengenai nasib rakyat Rohingya terus menimbulkan
kebimbangan mendalam di peringkat antarabangsa.
Ironinya seorang Buddha yang cintakan
keamanan, memuji-muji pula pihak tentera merupakan satu lagi percanggahan dan
kekeliruan Aung San Suu Kyi hari ini. Dalam 20 tahun beliau menghabiskan
umurnya di penjara dan di bawah tahanan rumah, dia berdiri menentang junta
tentera. Tetapi minggu ini gambar beliau telah berjaya dirakam bercakap dengan
pihak askar di Sandhurst, UK tentang keperluan untuk "Tentera yang ‘baik’
dan ‘Profesional’ yang disegani dan dihormati oleh rakyat". Walau
bagaimanapun, penindasan terhadap minoriti di Burma secara rutin dilakukan oleh
Tentera di bawah kerajaan ukuran-awamnya, mengingatkan kepada pemerintahan
tentera kejam yang telah lalu.
Lebih malang, Suu Kyi telah jelas
memutuskan bahawa dia memerlukan sokongan tersirat daripada tentera jika dia ingin
terus dalam politik walaupun ini seolah-olah bercanggah dengan keperluan untuk
membangunkan masyarakat sivil. Kebimbangan telah disampaikan tentang jumlah
bantuan yang datang dari Amerika Syarikat dan Kesatuan Eropah untuk menyokong
tentera Burma dan bukannya membantu proses Membangun-Demokrasi.
“EU
telah berjaya melakukan perkongsian strategik yang bijak dengan pihak tentera
Kerajaan Burma dan bukannya rakyat Burma” ulas Kumpulan Hak Asasi Manusia Burma
yang berkempen di UK.
Suu Kyi yang sering melaung dan
memperjuangkan tema "the greater common good". Retorik ini
seakan dasar berhati-hati beliau jika dia ingin mencapai dasar yang lebih
progresif selepas pilihan raya akan datang. Malangnya, data kami menunjukkan
bahawa beliau yang kononnya datang dari pergerakan perjuangan demokrasi semasa
melakukan lawatan ke London, langsung tidak menghadiri satupun mesyuarat yang
telah dirancang dengan mana-mana kumpulan hak asasi manusia, juga masyarakat
Burma yang hidup dalam buangan di UK. Ini sahaja telah menunjukkan sikap dia
yang seakan “fall from grace”.
Apakah mungkin kita yang bersalah dengan
mengharapkan terlalu banyak Suu Kyi? Dengan melihat kepada beliau untuk
melakukan apa yang betul dari segi moral dan bukannya politik suai-manfaat. Kami
pernah berharap beliau akan menjadi contoh yang bersinar untuk semua kelemahan
dalam demokrasi Barat. Sungguh bahawa harapan kami kini berkecai kerana beliau
sedang sahaja menyesuaikan diri dengan demokrasi kuku besi ala barat, yang
sengaja melakukan jenayah dalam senyuman.
Walau bagaimanapun, perlembagaan Burma
melarang individu dengan pasangan atau anak-anak yang merupakan warganegara
asing dari berkhidmat sebagai Presiden - nampaknya perlembagaan ini langsung
ditujukan kepada Suu Kyi. Dia akan memerlukan sokongan popular untuk mencapai
pindaan perlembagaan dan kemudiannya memenangi jawatan Presiden. Adalah sangat
tidak patut apabila beliau telah mengorbankan sokongan minoriti Rohingya dalam
keadaan beliau sedang menginginkan undi untuk perlembagaan negaranya dipinda.
Matlamat tidak menghalalkan cara, bagaimana
nasib rakyat Rohingya hari ini mampu sahaja berpindah kepada meruntuhkan
cita-cita beliau untuk mendapat jawatan tersebut. Umat Islam di Burma terus
sengsara di kem-kem pelarian yang kotor, mereka hidup dalam buangan, tanpa
negara, tanpa harapan dan tanpa apa-apa penyelesaian yang boleh dijangka di
masa akan datang. Jika tidak Aung San Suu Kyi, siapakah lagi mereka-mereka yang
mampu memperjuangkan hak-hak sivil rakyat di sana?